Regelmatig zie ik vrouwen met stuitproblemen. Vaak zit het er al jaren maar ook kan het probleem recent zijn ontstaan tijdens een bevalling: “ik hoorde een ‘knak’, ik kan niet meer zitten, ik heb te veel pijn”
Daarom vandaag maar eens wat weetjes over je stuit.
De stuit wordt in dokters en therapeuten taal het os coccygeus genoemd. In gewone mensentaal noemen we het ook wel het staartbeen. Daar kom ik nog wel even op terug.
1. de stuit is het botje dat aan je heiligbeen hangt. Tussen dat heiligbeen en het stuitje zit een gewrichtje. En aan het staartbeentje zit een deel van je bekkenbodem vast. Dat betekent dat als je je bekkenbodemspieren stevig aanspant je staartbeentje naar voren trekt. En dat kan wel in een hoek van bijna 90 graden. Niet verwacht he? Maar het is toch echt mogelijk.
2. Als je op je stuit valt, en wie overkomt dat niet, kan het ontzettend pijnlijk zijn en kost het even tijd voordat je weer normaal kunt zitten. Vroeger haalden we een rubberen ring bij de kruisvereniging zodat je stuit wat kunt ontlasten. Vervolgens heb je waarschijnlijk je tijd uitgehangen (zitten lukte immers niet) totdat het allemaal weer wat beter ging. Toch blijft een deel van de klacht vaal wel bestaan of ontwikkel je in de loop der tijd klachten rond je bekken, heup of rug zonder dat je die stuit daar nog meer in verband hebt gebracht.
3. Als je tijdens de bevalling een knak hebt gevoeld is dat vaak een teken dat de stuit even uit de kom is geweest. Weet je nog hoe het voelt als je je enkel verstuikt? Dat deed zeer ja. En kun je dan ontspannen lopen? Nee dus, je gaat krampachtig lopen.
Wat gebeurt er dan? Als de stuit even van zijn plek is geweest doen de bandjes en het kapsel van dat gewrichtje zeer. Bij je enkel doe je er een steunverbandje om heen, maar dat is op die plek nogal lastig.
Je zou dan wat rust moeten nemen en dat probeer je ook wel. Maar ja, dat zitten he? Als reactie op die pijn gaat vervolgens je bekkenbodem aanspannen, een soort afweer mechanisme. De spieren die aan je stuit vastzitten gaan dan spannen en ja de kant waar je kapsel en je bandje die tik hebben gehad gaan het verliezen van de andere kant en wordt je stuit dan weer wat scheef getrokken. Zonder dat je dat wilt. Vaak helpt het dan al als de bekkenfysiotherapeut die spier probeert los te maken, waardoor de stuit weer teruggaat nar de normale middenstand. Je merkt dan direct dat je weer beter kunt zitten. De pijn die je dan hebt zit vooral dan nog in de pijn van de verstuiking zelf.
4. Is mijn stuit gebroken?
Als je er op gevallen bent of als je een kind gekregen hebt wordt al snel gezegd dat de stuit wel gebroken zal zijn, maar dat je er toch niets aan kunt doen…….Meestal is het zo dat de stuit niet gebroken is maar alleen verstuikt. Om dat echt goed te kunnen zien is een röntgenfoto gewenst. Bij voorkeur twee. Eentje van voren en eentje van de zijkant. (Als je een foto moet laten maken zorg dan dat je darmen leeg zijn……. anders kun je het uiteinde bijna niet zien.)
Vervolgens is het handig om een bekkenfysiotherapeut op te zoeken die handig is met stuitjes. Dus altijd even vragen als je iemand belt. Er is inmiddels een nieuwe techniek beschikbaar waardoor het redelijk eenvoudig zonder pijn meestal prima gaat. Hoe sneller je nadat het gebeurd is de therapeut zoekt, hoe beter het is. Toch merk ik dat ook bij mensen waarbij de stuit al heel lang niet goed staat er veel winst te halen valt. Maar dan is er wel wat meer werk nodig. Als je stuit lang in een foute stand staat kun je veel triggerpoints ontwikkelen waar je vaak vage klachten van krijgt.
5. Pijn aan de stuit en er nog nooit op gevallen?
Misschien is er dan iets anders aan de hand. We zien dit ook bij mensen met een bekkenbodem die te hoog gespannen staat. Zeker als er veel psychische spanningen zijn die dat veroorzaken We noemen dat ook wel dat iemand de staart (weet je nog het staartbeentje?) tussen de benen trekt…
6. Ik heb last van mijn stuit en nu moet ik nog bevallen….. hoe moet dat nu?
Het is verstandig om eens met je verloskundige te overleggen of er een andere houding is waar je het beste in kunt gaan bevallen. Er zijn al wetenschappelijke studies geweest die ook een houding in zijlig aangeven die minder belastend zou zijn voor je stuit.
Als je wilt reageren dan hoor ik het weer graag. Eventueel zoals altijd ook weer op info@profunduminstituut.nl
Marijke Slieker