Afgelopen week was ik op het internationale wetenschappelijke congres voor urogynaecologie in Washington.  Om verschillende redenen was er vorige week geen blog. Je zult dat begrijpen.

Vandaag pakken we de draad weer op. Naast de vele onderwerpen die besproken zijn en de uitslagen van wetenschappelijke onderzoeken waren er ook video presentaties. Eentje sprong er wel uit voor mij. Een collega bekkenfysiotherapeut uit Nieuw Zeeland heeft op haar video inzichtelijk gemaakt wat de druk in de buik doet bij verschillende activiteiten. Hoewel we allang weten dat bij hoesten de buikdruk het hoogst oploopt werd het nu inzichtelijk gemaakt met een grafiekje. Met name voor de artsen was het meer verhelderend dan alle literatuur bij elkaar. Er waren ook meer studies over buikdruk en dat betekent dat langzamerhand ook de onderzoekers meer gaan kijken naar dit belangrijke fenomeen bij de functie van de bekkenbodem.

Ter illustratie vandaag het verhaal van Annemieke. Zij kwam op mijn spreekuur voor de eerste keer. Ze is zelf kraamverzorgster en drie weken geleden bevallen. Ze zag een balletje in de vagina. Aan het einde van de kraamtijd had ze het gezien samen met de verloskundige en het leek op niet meer dan een verdikking, maar ze vond het wel een lastig gevoel.

Inmiddels was het drie weken na de bevalling en de klachten namen toe, het leken wel twee balletjes die naar buiten komen. Ze begrijpt er niets van. De huisarts zegt dat ze een verzakking heeft. Hu? Dat is iets voor oude vrouwen.

‘Heb je er de hele dag last van?’
‘Nee dat dan weer niet, als ik klaar ben de kleine met het badje en zo, na het ontlasten en, oh ja ook aan het einde van de dag, dan lijkt het ook erger te zijn’.

‘Wat heb je in de kraamtijd gedaan?
‘Eigenlijk gewoon alles (helemaal trots). Ik had nergens last van, maar 1 hechting die ik niet voelde. Het ging super, had eigenlijk de kraamhulp niet nodig. Ik voelde me helemaal top!’

‘Zullen we je klachten eens één voor één doornemen? Laten we beginnen bij de ochtend. Heb je een tummy tub of een gewoon baby badje? En hoe doe je dat?
‘Gewoon vullen in de badkamer en dan neem ik het mee naar de babykamer, dan was ik haar lekker, ga dan voeden, het bedje verschonen en zo. En als ze weer naar haar bedje gaat ruim ik alles weer op. Ook de tummy tub……’

‘Hoe deed je dat in de kraamtijd?’
Dan deed ik haar in de avond in bad want ik wilde het allemaal zelf doen. Top toch?

‘OK, laten we eens kijken naar het ontlasten. Loopt je ontlasting makkelijk, is het zacht?’
‘Nee, het is wat hard en ik moet flink persen om het er uit te krijgen. Maar dat is geen punt, dat kan ik goed (is wel gebleken haha). Het is ook wel een beetje hard wat ik niet begrijp want ik drink voldoende. Zeker 2,5 liter’.

‘Bedenk je wel dat je veel meer moet drinken nu je borstvoeding geeft? En ook hoe warm het op dit moment buiten is? Eet je genoeg vezels?’
‘Mmmmmm, ik drink wel meer dan anders natuurlijk, maar die warmte had ik er even niet bij bedacht. Ja en wat betreft die vezels……… heb veel beschuiten met muisjes gegeten en heb mezelf verwend met witte kadetjes met chocoladehagelslag!’

‘Dan tot slot nog de klachten die aan het einde van de dag toenemen. Snap je nu hoe dat komt?’
‘Eigenlijk niet, ik voel me verder zo goed. Kan ook al best mijn bekkenbodem goed aanspannen en vasthouden. Ik verlies geen urine, dus daar kan het ook niet aan liggen’.

Laten we ze eens allemaal wat beter bekijken.
Tijdens de bevalling moet je flink persen om je kindje geboren te laten worden. Dat geeft flinke rek op je bekkenbodemspieren. Dat kan allemaal maar het is wel belangrijk dat je na de bevalling niet doorgaat alsof er niets aan de hand is. Een kraamhulp is er niet voor niets en het is noodzakelijk om je rust te nemen. En met rust bedoel ik RUST. Niet lekker alleen in je bed zitten, maar gewoon ook liggen, gewoon horizontaal om je bekkenbodem rust te geven.

Na je bevalling kun je al snel beginnen om je bekkenbodemspieren weer te oefenen. Rustig aan weer opbouwen. Zo moet je dan ook weer leren om je bekkenbodemspieren aan te spannen als je tilt en hoest. Bedenk echter dat je bekkenbodem niet na 24 uur weer helemaal op orde is. Het kan zelfs een jaar duren voordat alles weer helemaal op orde is. Vergeet ook niet dat een bevalling het begin is van veel bekkenbodemproblemen.

Het tillen van je tummy tub zo vlak na de bevalling is dan ook niet zo slim…

Bij het ontlasten is het eigenlijk hetzelfde verhaal. Hier kun je geen bekkenbodem aanspannen om de druk te laten afnemen. De ontlasting moet er immers uit. Het is dus zaal om je ontlasting zacht te houden door voldoende vezels te eten met daarbij ook voldoende vocht. Witte beschuitjes en witte kadetjes……daar zitten niet veel vezels in. Hoewel Annemieke 2,5 liter dronk was dit in combinatie met de hitte en de borstvoeding veel te weinig te zijn. En harde ontlasting kost nu eenmaal meer perskracht om eruit te krijgen.

Dat Annemieke aan het einde van de dag veel meer last heeft is eigenlijk logisch. Als je de hele dag bezig bent met je kindje, boodschappen doet en met van alles loopt te sjouwen is het niet vreemd. Iedere vrouw met een verzakking, ook ouder en waarbij een bevalling al heel lang geleden is, heeft juist aan het einde van de dag meer last. Gewoon alleen al omdat we de hele dag rechtop staan of zitten.

Annemieke was weg gegaan met de afspraak dat ze zelf eens zou testen hoe sterk haar bekkenbodem nu echt was. Ik adviseerde haar om eens met de 10-tel oefening te beginnen. Drie keer 10 aanspanningen van 10 tellen.

De volgende keer dat ik Annemieke zag werd duidelijk dat de conditie van de bekkenbodemspieren erg tegenviel en dat er werk aan de winkel was. En ja, er zat een verzakking van zowel de blaas als het rectum.

Gelukkig viel het kwartje en is Annemieke met een stevig oefenschema aan de slag. Als de spier sterker wordt zal ze nog leren hoe ze kan tillen en hoesten zonder de bekkenbodem te veel te belasten.
Deel je ervaringen hoe jij het hebt opgelost in je kraamperiode.  En persoonlijke vragen kunnen weer naar info@profunduminstituut.nl

Marijke Slieker