Vandaag in de blog een onderwerp dat we allemaal lastig vinden om over te praten, maar dat buitengewoon invaliderend is voor een ieder die het treft: verliezen van ontlasting.
Als we nergens last van hebben kun je je niet bedenken hoe het kan dat je niets verliest. We hebben een zeer vernuftig systeem in onze sluitspieren en endeldarm. De anus alleen al is een gebied waar heel veel zenuwuiteinden zitten die je heel veel informatie kunnen geven. Dat bedenken we ons niet altijd, maar realiseer je dat als alles goed zit je precies voelt of er een windje aankomt, of we dat windje veilig kunnen laten, of het lawaai gaat maken, of het droog is of nat……… bijzonder eigenlijk he?
Maar hoe kan dat? Waarom zijn we continent, waarom kunnen we normaal gesproken alles keurig ophouden?
- Als alles goed werkt krijgen we op tijd een signaal van aandrang als er vulling is in het rectum/de endeldarm.
- De sluitspieren zorgen nu voor meer spanning zodat de anus gesloten blijft, zodat u op tijd naar een toilet kunt.
- Normaal gesproken heb je daar geen last van en zorgen die er juist voor dat de anus het vocht ook kan tegenhouden.
Ontlastingsverlies kan op verschillende manieren en maten van ernst worden ervaren:
- verlies van windjes
- verlies van dunne ontlasting
- verlies van vaste ontlasting
Verlies van ontlasting heb je dus als je je ontlasting eerder kwijtraakt dan dat je bij een toilet kunt komen. Alleen al in Nederland hebben 3,5 tot 12,3% van de vrouwen vanaf 45 jaar last van ontlastingsincontinentie. Ook bij mannen komt ontlastingsincontinentie regelmatig voor.
Er is overigens nog een andere manier waarop er onderscheid wordt gemaakt van ontlastingsverlies:
- verlies van ontlasting waarbij je het wel voelt aankomen en te laat op de WC bent
- verlies van ontlasting zonder aandrang en dus zonder dat je het in de gaten hebt
Maar als je het verliest, wat kan dan een oorzaak zijn? Tja, er zijn verschillende……
- je kunt een aangeboren afwijking hebben waarbij de sluitspier niet of niet goed is aangelegd (anusatresie). Je hebt dan vaak vanaf de geboorte al problemen
- er is een beschadiging opgetreden tijdens de bevalling en hebt direct na de bevalling last van verlies van ontlasting
- er is een beschadiging opgetreden tijdens de bevalling, maar je hebt ongemerkt altijd controle kunnen houden. Nu je wat ouder wordt (vaak rond je 50ste) beginnen er problemen te ontstaan
- je kunt je darm niet goed leegmaken (misschien door een verzakking van de endeldarm) en blijft de hele dag door steeds kleine beetjes verliezen
- je hebt vaak last van diarree door een aandoening van je darmen. Dunne ontlasting is moeilijker op te houden
- je hebt last van obstipatie en door die ophoping kan regelmatig poepen een probleem zijn. Als het er dan uiteindelijk toch uitkomt (misschien met een laxeermiddel) kan er dunne ontlasting langslopen en dan noemen we dat een overloop incontinentie, net als bij de blaas.
- Je verliest ontlasting via de vagina. Het kan dan zijn dat je een fistel hebt: een open verbinding tussen je vagina en je endeldarm. Hier kan de sluitspier niets doen en loopt het donkere vocht zomaar uit je vagina.
Net als bij urineverlies geldt ook nu weer bij deze klacht: het gaat niet vanzelf over. Als je af en toe je ontlasting niet meer kunt ophouden is het verstandig om hier met je huisarts of met een bekkenfysiotherapeut over te praten. En weet je waarom?
Mensen die ontlasting verliezen komen vaak in een sociaal isolement. Dat betekent dat je angst hebt om je ontlasting te verliezen en dat anderen je kunnen ruiken. Je gaat niet veel meer weg en verzint allerlei excuses om maar niet naar die verjaardag te gaan. Geen uitstapje meer. Mensen met ontlastingsverlies gaan de deur niet of nauwelijks meer uit. Niet naar de stad, niet naar een verjaardag en zeker niet met een busreis of met openbaar vervoer.
Het is dus belangrijk om actie te ondernemen en er iets mee te gaan doen. De bekkenfysiotherapeut is de eerste optie van behandelen. Niet omdat ik het zeg, maar gewoon omdat de wetenschap dit heeft aangetoond!
Bovendien zijn er ook nog de nodige hulpmiddelen die je kunnen helpen om je kwaliteit van leven te verbeteren.
Als je dit allemaal nog te bedreigend vindt, probeer dan via een mail je probleem voor te leggen zodat we volledig anoniem kunnen communiceren. Het belangrijkste is dat je een stap gaat zetten. Je bent echt niet de enige!
Verlies van ontlasting: het is niet jouw schuld.
Als je wilt reageren, graag! Je krijgt natuurlijk altijd antwoord! En stuur de blog door naar je eigen netwerk. Ontlasten is een normaal proces en hoe beter we er met elkaar over kunnen praten hoe beter het is.
Marijke Slieker